ՓՄՁ Զարգացման Ենթախորհրդի 37-րդ նիստ` ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանի գլխավորությամբ

Հարկային օրենսգիրք

Ենթախորհրդի նիստեր

Նոյեմբերի 26-ին ՀՀ Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանի գլավորությամբ տեղի ունեցավ ՓՄՁ Զարգացման Ենթախորհրդի 37-րդ նիստը:

Օրակարգում ներառված էր երկու հարց`

1. Հարկման այլընտրանքային համակարգից հիմնական համակարգ անցած, սակայն որպես ԱԱՀ վճարող հաշվառվելու մասին դիմումը չներկայացրած հարկ վճարողների կողմից ԱԱՀ-ի դեբետային գումարների օգտագործման հնարավորություն ստանալու վերաբերյալ։

Խնդիր: Գործնականում առկա են բազմաթիվ դեպքեր, երբ հարկ վճարողները օրենքի ուժով (շրջանառության շեմը անցնելու, փոխկապակցվածության կամ այլ հիմքով) հարկման այլընտրանքային համակարգից անցնում են հիմնական համակարգ, սակայն որպես ԱԱՀ վճարող հաշվառվելու մասին դիմումը չեն ներկայացնում։ Արդյունքում՝ առաջանում է ԱԱՀ վճարելու պարտավորություն՝ համապատասխան տույժերով և տուգանքներով հանդերձ, սակայն տնտեսավարողը զրկված է ԱԱՀ-ի դեբետային գումարներն օգտագործելու հնարավորությունից։

Հարկ է նշել, որ գործնականում ՊԵԿ-ի բողոքարկման հանձնաժողովին դիմելու դեպքում թույլ է տրվում օգտագործել նույն հարկային տարվա ընթացքում ձևավորված ԱԱՀ-ի դեբետային գումարները։

Առաջարկվում է թույլ տալ օգտագործել ԱԱՀ-ի դեբետային գումարները՝ անկախ այն հանգամանքից, թե երբ է հարկ վճարողը դիմել ԱԱՀ վճարող հաշվառվելու համար։

2. Գործարքի ճշգրտման արդյունքում նախկինում ավել հայտարարագրված հարկի գումարը նվազեցնելու հետ կապված վարչարարությունը պարզեցնելու վերաբերյալ։

Խնդիր: ՀՀ հարկային օրենսգրքով նախատեսված է, որ գործարքի ճշգրտման դեպքում գործարքի ճշգրտման արդյունքները հարկերի (բացառությամբ ԱԱՀ-ի և ակցիզային հարկի) և բնօգտագործման վճարի մասով արտացոլվում են հիմնական գործարքի կատարման օրը ներառող հաշվետու ժամանակաշրջանների հարկային հաշվարկներում:

Օրինակ, եթե շրջանառության հարկ վճարողը նոյեմբերին հետ է ստացել հունվարին մատակարարված ապրանքները, ճշգրտել է հաշվարկային փաստաթուղթը, ապա շատ հավանական է, որ պետք է ճշգրտի նախորդ 3 եռամսյակների հաշվետվությունները, քանի որ հաճախ առաջանում է հարկի գումարից նվազեցվող (փոխանցվող) գումարների վերահաշվարկի անհրաժեշտություն։ Դա ստեղծում է ինչպես ավելորդ աշխատանք, այնպես էլ ՊեԿ-ի էլեկտրոնային համակարգի լրացուցիչ ծանրաբեռնվածություն։

Առաջարկվում է սահմանել, որ նախորդ ժամանակաշրջանների հաշվետվություններում ճշտում իրականացնելու փոխարեն կարող է նախկինում ավել հայտարարագրված հարկի գումարի չափով նվազեցվել ընթացիկ հաշվետու ժամանակաշրջանի հարկի գումարը՝ այնպես, ինչպես գործում է ԱԱՀ-ի դեպքում։

Նախագիծը վերաբերում է շրջանառության հարկին, շահութահարկին և բնապահպանական հարկին։

ՓՄՁ Զարգացման Խորհրդի անդամներն իրենց դիրքորոշումը հայտնեցին հարցերի շուրջ։ Ելույթով հանդես եկան Հայաստանի գործատուների հանրապետական միության ներկայացուցիչ Արթուր Հակոբյանը, «ԹՈՒԲԻ» բիզնեսի աջակցության հիմնադրամի ներկայացուցիչներ Վլադիմեր Շատվերովը և Հովհաննես Մելքոնյանը, «Հայաստանի Հաշվապահների Ասոցիացիա» ՀԿ–ի նախագահ Հերմինե Թովմասյանը: Ելույթներով հանդես եկան նաև նաև ՀՀ ՊԵԿ և ՀՀ Ֆինանսների նախարարության ներկայացուցիչները։

Համատեղ քննարկումների արդյունքում որոշվեց, որ առաջիկայում աշխատանքային ձևաչափով հանդիպումներ կլինեն ՎԶԵԲ–ի Հայասստանի ներդրումային խորհրդի փորձագիտական թիմի, ՊԵԿ ներկայացուցիչների, ՓՄՁ զարգացման խորհրդի անդամների և խորհրդին կից գործող հարկային աշխատանքային խմբի անդամների միջև` մանրամասն քննարկելու օրենքների ակնկալվող փոփոխությունները: